Akademia Tarnowska została utworzona jako Wyższa Szkoła Zawodowa na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 maja 1998 roku, jako pierwsza w kraju uczelnia zawodowa nowego typu kształcąca na poziomie licencjackim i inżynierskim (Dz.U.Nr 65, poz. 418). W 1999 roku Uczelnia zmieniła nazwę na Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 19 maja 1999 roku). Od 1 marca 2022 roku działała jako Akademia Nauk Stosowanych w Tarnowie. Od 1 października 2022 r. ANS stała się uczelnią akademicką, a 1 czerwca 2023 r. zmieniła nazwę na Akademia Tarnowska, na co pozwalała ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. (Dz.U. 2023 poz. 905). Akademia Tarnowska działa na podstawie Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. roku Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2018 poz. 1668 z późniejszymi zmianami), statutu oraz innych przepisów wydanych na jej podstawie.
Akademia Tarnowska jest uczelnią państwową, dlatego oferuje bezpłatne studia dzienne. Studiującym przysługuje prawo do pobierania pomocy materialnej w postaci stypendiów socjalnego oraz dla osób z niepełnoprawnościami, a także stypendium Rektora, które przydzielane jest na podstawie wyników w nauce oraz osiągnięć naukowych, sportowych i artystycznych.
Przeprowadzona analiza danych dotycząca sytuacji materialnej kandydatów zgłaszających się na studia w ówczesnej PWSZ pokazała że przeszło 50 % osób spoza Tarnowa nie podjęłoby studiów w ogóle, gdyby ta uczelnia nie powstała, ponieważ studiowanie w ośrodkach akademickich (w Krakowie, Rzeszowie i innych) przekracza ich możliwości finansowe. Pomoc młodzieży z małych ośrodków wiejskich i miejskich w uzyskaniu wyższego wykształcenia, która na ogół jest słabsza ekonomicznie od swoich rówieśników z dużych miast, jest jednym z głównych celów wpisanych w misję uczelni. Drugim, równie ważnym celem jest poziom i treść kształcenia, które na wszystkich specjalnościach są porównywalne z tymi, jakie obowiązują na uczelniach akademickich. Realizację tego celu zapewnia nam współpraca z uczelniami Krakowa takimi jak: Uniwersytet Jagielloński, Akademia Górniczo-Hutnicza, Akademia Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rolniczy i Akademia Sztuk Pięknych. Z tych uczelni pochodzi część najlepszej kadry nauczającej na poszczególnych kierunkach. Wysoki poziom kształcenia oraz równoważność programów naszych studiów z programami realizowanymi we współpracujących uczelniach w zakresie studiów licencjackich lub inżynierskich stwarza możliwość kontynuacji studiów pierwszego stopnia na studiach magisterskich w tychże uczelniach.
Trzecim i równie ważnym celem naszej uczelni jest wychowywanie młodzieży na dobrych i uczciwych obywateli w duchu narodowego patriotyzmu i poszanowania drugiego człowieka. W procesie kształcenia i wychowania studenci są traktowani przez kadrę nauczającą jako równorzędni partnerzy. Mogą liczyć na wszelką pomoc w każdych okolicznościach i w każdym czasie.
Aktualnie Uczelnia prowadzi kształcenie na kierunkach:
Wydział Administracyjno-Ekonomiczny
Administracja, I i II stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Ekonomia, I i II stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Praca socjalna, I i II stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Prawo, jednolite studia magisterskie, stacjonarne i niestacjonarne
Wydział Humanistyczny
Filologia polska, I i II stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Filologia angielska, I stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Języki obce w komunikacji (e-)biznesowej, I stopień, stacjonarne
Język francuski dla potrzeb zawodowych (specjalizacja: logistyka), I stopień, stacjonarne i niestacjonarne
Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, jednolite studia magisterskie, stacjonarne i niestacjonarne
Psychologia, jednolite studia magisterskie, stacjonarne
Wydział Matematyczno-Przyrodniczy
Matematyka, I stopień, stacjonarne
Ochrona środowiska, I stopień, stacjonarne
Chemia, I stopień – licencjackie, stacjonarne i niestacjonarne
Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Fizjoterapia, jednolite studia magisterskie, stacjonarne
Kosmetologia, I stopień, stacjonarne
Pielęgniarstwo, I stopień, stacjonarne
Położnictwo, I stopień, stacjonarne
Wychowanie fizyczne, I i II stopień, stacjonarne
Wydział Politechniczny
Automatyka i robotyka, I stopień, stacjonarne
Informatyka, I stopień, stacjonarne
Elektrotechnika, I stopień, stacjonarne
Elektronika i telekomunikacja, I stopień, stacjonarne
Mechatronika, I stopień, stacjonarne
Technologia chemiczna, II stopień, stacjonarne
Technologia i zarządzanie produkcją, I stopień, stacjonarne
Wydział Sztuki
Grafika, I stopień, stacjonarne
Wzornictwo, I stopień, stacjonarne