„Standardy ochrony małoletnich” są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią formę zabezpieczenia ich praw. Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą ochronę małoletnich przed krzywdzeniem. Standardy ochrony małoletnich, stanowią zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa. Ich najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami przemocy oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska.

Wprowadza się zasady ochrony małoletnich w Akademii Tarnowskiej, zgodnie z poniższymi standardami:

 Standard I 

  1. Dokument dotyczący standardów ochrony małoletnich powinien zostać udostępniony na stronie internetowej i w widocznym miejscu na terenie Uczelni, w dwóch wersjach – wersji zupełnej oraz skróconej przeznaczonej dla małoletnich i zawierającej informacje dla nich istotne.
  2. Niniejszy dokument powinien być upowszechniany wśród pracowników Uczelni, a także wszystkich osób dopuszczanych do działalności objętej ochroną małoletnich.

 Standard II 

  1. W Akademii Tarnowskiej zatrudnia się pracowników po wcześniejszej weryfikacji w Krajowym Rejestrze Karnym oraz w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
  2. Osoby dopuszczane do działalności objętej ochroną małoletnich oraz pracownicy powinni być świadomi swoich praw oraz odpowiedzialności prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów ochrony małoletnich.
  3. W Uczelni monitoruje się czynniki ryzyka i czynniki chroniące poczucie bezpieczeństwa małoletnich, w szczególności w obszarze relacji między pracownikiem Uczelni, a małoletnim.

Standard III

  1. Uczelnia zapewnia małoletnim równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.
  2. Małoletni mają dostęp do informacji na temat zgłoszenia się po pomoc w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania.
  3. W Uczelni dostępne są informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych, ogólnopolskich telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.

 Standard IV 

  1. W Uczelni określa się procedury interwencji pracowników w sytuacjach krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego.
  2. Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności.
  3. Ustalone powinny zostać zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.
  4. Wskazać należy osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia. Informacja o osobie przyjmujące zgłoszenia znajduje się na tablicy ogłoszeń w Uczelni.
  5. Osobą odpowiedzialną za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego jest Rektor lub inna osoba przez niego upoważniona.

 Standard V 

  1. W Uczelni wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa małoletnich w obszarze relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami, poprzez opracowanie zasad zapewniających bezpieczne relacje oraz zachowania niedozwolone między małoletnimi a pracownikami lub osobami dopuszczonymi do działalności objętej ochroną.
  2. W Uczelni obowiązują zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci internetowej oraz utrwalanymi w innej formie.
  3. Opracowano procedury ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach przemocy domowej oraz cyberprzemocy.

 Standard VI 

  1. Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem powinny być dokumentowane.
  2. W Uczelni prowadzi się rejestr spraw zgłaszanych i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.
  3. Osoba upoważniona do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem małoletnich składa oświadczenie o zachowaniu poufności i zobowiązana jest do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.

Standard VII

  1. Uczelnia monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami i procedurami ochrony małoletnich.
  2. Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony małoletnich powinny być weryfikowane – przynajmniej raz na dwa lata.
  • Zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem
  1. Wszystkie osoby zatrudnione lub dopuszczone do działalności objętej ochroną powinny posiadać odpowiednie kwalifikacje do pracy z małoletnimi oraz nie stanowić dla nich zagrożenia.
  2. Akademia Tarnowska weryfikuje w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – Rejestrze z dostępem ograniczonym oraz Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze, osoby przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi, w zakresie uzyskania informacji, czy dane osoby są zgromadzone w Rejestrze.
  3. Każda osoba przed podjęciem zatrudnienia lub przed dopuszczeniem jej do czynności związanych z działalnością objętą ochroną małoletnich jest zobowiązana do przedłożenia informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w Kodeksie karnym: w rozdziałach XIX (Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV (Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności), w art. 189a (Handel ludźmi) i art. 207 (Znęcanie się) oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1939) lub odpowiadających tym przestępstwom czynów zabronionych określonych w przepisach prawa obcego. Informacje składa się w jednostkach organizacyjnych wskazanych w § 4, wg właściwości.
  4. Osoby niebędące obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązane są dodatkowo do złożenia oświadczeń oraz dokumentów zgodnie z regulacją art. 21 ust. 4–7 ustawy.
  5. Każda osoba, która zamieszkiwała w ciągu ostatnich 20 lat w państwach innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa – przed podjęciem zatrudnienia lub przed dopuszczeniem jej do czynności związanych z działalnością objętą ochroną małoletnich – jest zobowiązana do złożenia oświadczenia o tym fakcie oraz przedłożenia informacji z rejestrów karnych tych państw uzyskiwanej do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
  • Zasady bezpiecznych relacji małoletnich
  1. Pracownicy oraz osoby dopuszczone do działalności objętej ochroną w komunikacji z małoletnimi powinny:
    • zachowywać spokój, cierpliwość oraz okazywać zrozumienie dla ich trudności i problemów,
    • reagować według zasad konstruktywnej komunikacji i krytyki na każde obraźliwe, niewłaściwe, dyskryminacyjne zachowanie lub słowa małoletnich oraz na wszelkie formy zastraszania i nietolerancji wobec innych,
    • nie grozić, nie wyrażać dezaprobaty wobec zachowania małoletniego czy jego postępów w nauce w sposób uwłaczający jego godności i poczuciu własnej wartości,
    • słuchać uważnie, udzielać odpowiedzi adekwatnych do wieku małoletniego i danej sytuacji,
    • stosować zasady konstruktywnej krytyki wobec, np. niewłaściwego zachowania małoletniego, tj. krytykować w taki sposób, aby nie czuł się zraniony, zmuszony do obrony czy do kontrataku,
    • wystrzegać się osądzania, krytykowania, wyzywania, rozkazywania, oskarżania, grożenia, odwracania uwagi, niewłaściwego zrozumienia intencji rozmówcy,
    • dbać o komunikację dającą małoletniemu poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego.
  2. W Uczelni obowiązuje zakaz stosowania przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie, w tym nawiązywania relacji o charakterze seksualnym.
  3. Kontakty pracowników oraz osób dopuszczonych do działalności objętej ochroną z małoletnim, nie powinny łamać obowiązującego prawa, ustalonych norm i zasad.
  4. Wszyscy małoletni powinni być sprawiedliwie traktowani oraz nie dyskryminowani (ze względu na pochodzenie, poczucie tożsamości, wiek, płeć, status materialny, wygląd zewnętrzny, wiedzę i umiejętności).
  • Zasady nawiązywania kontaktu z małoletnimi
  1. Kontakt z małoletnim powinien dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków pracownika lub osoby dopuszczonej do działalności objętej ochroną.
  2. Nie powinno się:
  • zapraszać małoletnich do swojego miejsca zamieszkania,
  • spotykać się z małoletnimi prywatnie, poza godzinami pracy,
  • nawiązywać kontaktów poprzez przyjmowanie, bądź wysyłanie informacji w mediach społecznościowych.

 

  • Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi
  1. Małoletni mają prawo do życia i przebywania w bezpiecznym środowisku.
  2. Małoletni mają obowiązek przestrzegania ogólnie obowiązujących zasad i norm zachowania społecznego.
  3. Małoletni powinni uznawać prawo innych małoletnich do odmienności i zachowania tożsamości.
  4. Zachowanie i postępowanie małoletnich wobec innych osób nie może naruszać ich poczucia godności i wartości osobistej.
  5. Kontakty między małoletnimi powinny cechować przez nich wysokiej kultury osobistej.
  6. Małoletni powinni szanować siebie nawzajem, a także okazywać zrozumienie dla trudności i problemów innych.
  7. W kontaktach między sobą małoletni nie powinni zachowywać się prowokacyjnie i konkurencyjnie. Nie powinni również mieć poczucia zagrożenia czy odczuwać wrogości ze strony innych.
  8. Małoletni mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.
  9. Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród małoletnich nigdy nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona. Małoletni nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji oraz przemocy wobec innych.
  10. Małoletni mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności i wulgarności oraz informowania pracowników Uczelni o zaistniałych zagrożeniach.
  11. Jeśli małoletni jest świadkiem stosowania jakiejkolwiek formy agresji lub przemocy, ma obowiązek reagowania na nią, poprzez szukanie pomocy u osoby dorosłej.

 

  • Zachowania niedozwolone
  1. Wobec małoletnich i innych osób niedozwolone jest stosowanie:
  • agresji i przemocy fizycznej w różnych formach, w tym: bicie, uderzenie, popychanie, kopanie, opluwanie, wymuszenia, napastowanie seksualne, nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą, fizyczne zaczepki, zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań, rzucanie w kogoś przedmiotami,
  • agresji i przemocy słownej w różnych formach, w tym obelgi, wyzwiska, wyśmiewanie, drwienie, szydzenie, bezpośrednie obrażanie, plotki i obraźliwe żarty, przedrzeźnianie; groźby, obraźliwe SMSy i MMSy, wiadomości na forach internetowych, telefony i e-maile zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające,
  • agresji i przemocy psychicznej w różnych formach, w tym poniżanie, wykluczanie/izolacja/milczenie/manipulowanie, wulgarne gesty, niszczenie/zabieranie rzeczy innej osoby, straszenie, szantażowanie.
  1. Na terenie Uczelni nie wolno stwarzać niebezpiecznych sytuacji, takich jak: rzucanie przedmiotami, przynoszenie ostrych narzędzi lub innych niebezpiecznych przedmiotów i substancji (środków pirotechnicznych, łańcuchów, noży, zapalniczek), używanie ognia.
  2. Bez powiadomienia i zgody prowadzącego zajęcia/projekt/wydarzenie małoletnim nie wolno opuszczać sali, w której odbywają się zajęcia, itp.
  3. Powinno się przestrzegać zasad bezpieczeństwa oraz unikać zachowań zagrażających zdrowiu bądź życiu.
  4. Zabronione jest picie alkoholu, rozprowadzanie i stosowanie narkotyków lub innych środków odurzających.
  5. Zabronione jest przywłaszczenie własności lub celowe niszczenie, nieszanowanie własności innych osób oraz własności szkoły, wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy.
  6. Zabronione jest szykanowanie innych osób z powodu odmienności przekonań, religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu.
  7. Zabronione jest znęcanie się (współudział w znęcaniu się, zorganizowana przemoc, zastraszanie), aroganckie zachowanie, wulgaryzmy oraz stosowanie wobec innych osób różnych form cyberprzemocy.

 Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej

  1. Pracownicy oraz osoby dopuszczone do działalności objętej ochroną małoletnich zobowiązane są do takiego wykorzystywania sieci internetowej, które będzie adekwatne do poziomu dojrzałości poznawczej i emocjonalno – społecznej małoletniego oraz nie będzie mu szkodzić ani zagrażać jego rozwojowi psychofizycznemu.
  2. Infrastruktura sieciowa Uczelni umożliwiająca dostęp do Internetu przez małoletniego powinna być chroniona przez zintegrowane rozwiązanie do zarządzania zagrożeniami, które umożliwia ochronę sieci (UTM – Unified Threat Management).
  3. Na terenie Uczelni dostęp małoletniego do sieci internetowej jest możliwy pod nadzorem pracownika lub innej osoby dopuszczonej do działalności, w warunkach z wykorzystaniem komputerów bądź innych urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu, stanowiących własność Uczelni i włączonych do infrastruktury sieciowej.

 Zasady ochrony wizerunku małoletniego

  1. Małoletni mają prawo zdecydować, czy ich wizerunek zostanie zarejestrowany i w jaki sposób zostanie użyty. Prawo małoletnich realizowane jest w szczególności poprzez wyrażane przez opiekunów zgody na rejestrowanie i wykorzystanie wizerunku małoletniego.
  2. Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na wykorzystanie wizerunku jest tylko wtedy wiążąca, jeśli małoletni i rodzice/opiekunowie prawni zostali poinformowani o sposobie wykorzystania zdjęć/nagrań i ryzyku wiążącym się z publikacją wizerunku.
  3. Zgoda, o której mowa w punkcie poprzednim jest wyrażana dobrowolnie w formie pisemnej. Jeśli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, zgoda rodziców/opiekunów prawnych nie jest wymagana.
  4. Dbanie o bezpieczeństwo wizerunków małoletnich realizowane jest dodatkowo poprzez udzielanie wyjaśnień, do czego Uczelnia wykorzysta zdjęcia/nagrania.
  • Zasady ochrony danych osobowych małoletnich

 W Uczelni wdrożono politykę ochrony danych osobowych osób fizycznych oraz powołano Inspektora ochrony danych osobowych. 

  • Rozpoznawanie przemocy wobec małoletniego

 Każdy małoletni przebywający na terenie Uczelni może zgłosić ustnie lub pisemnie, dowolnej osobie, do której ma zaufanie, fakt stosowania wobec niego przemocy domowej.

  1. Osoba, która powzięła informację od krzywdzonego podejmuje w pierwszej kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia.
  2. Osoba, która zauważy lub podejrzewa u małoletniego symptomy krzywdzenia, jest zobowiązana zareagować, a jeśli to konieczne, udzielić pierwszej pomocy.
  3. W przypadku zagrożenia życia małoletniego, po przekazaniu informacji Rektorowi, zawiadamia w trybie pilnym odpowiednie służby porządkowe – Policję i pogotowie ratunkowe, o zagrożeniu życia małoletniego.
  • Zasady ochrony małoletnich w Domu Studenta Akademii Tarnowskiej
  1. Dom Studenta prowadzi swoją działalność z poszanowaniem praw człowieka, w szczególności praw małoletnich, jako osób szczególnie wrażliwych na krzywdzenie.
  2. Formą zapobiegania krzywdzeniu małoletnich jest identyfikacja małoletniego przebywającego w obiekcie i jego/jej relacji w stosunku do osoby dorosłej, z którą przebywa. Pracownik recepcji podejmuje wszelkie możliwe kroki zmierzające do przeprowadzenia identyfikacji małoletniego i jego relacji z osobą dorosłą, z którą znajduje się w obiekcie.
  3. W przypadku oporu ze strony osoby dorosłej co do okazania dokumentu małoletniego i/lub wskazania relacji należy wyjaśnić, że procedura służy zapewnieniu małoletnim korzystającym z obiektu bezpieczeństwa.
  4. W przypadku, gdy rozmowa nie rozwieje wątpliwości dotyczących podejrzenia wobec dorosłego i jego intencji skrzywdzenia małoletniego, należy dyskretnie powiadomić Kierownika obiektu i pracowników ochrony (o ile są w tym czasie na terenie obiektu).
  5. Od momentu pojawienia się wątpliwości, zarówno małoletni, jak i osoba dorosła powinni być pod stałą obserwacją pracownika i nie zostawać sami.
  6. Kierownik Domu Studenta, który został powiadomiony o sytuacji, podejmuje decyzję o zawiadomieniu policji lub w razie wątpliwości przejmuje rozmowę z podejrzaną osobą dorosłą w celu uzyskania dalszych wyjaśnień.
  7. W przypadku, gdy rozmowa potwierdzi przekonanie o próbie lub popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, Kierownik Domu Studenta zawiadamia o tym fakcie policję.
  8. W przypadku, gdy pracownicy są świadkami nietypowych i/lub podejrzanych, powinni oni o tym niezwłocznie zawiadomić przełożonego, który zadecyduje o podjęciu odpowiednich działań.
  9. W zależności od sytuacji i miejsca przełożony weryfikuje, na ile podejrzenie krzywdzenia małoletniego jest zasadne. W tym celu dobiera odpowiednie środki prowadzące do wyjaśnienia sytuacji lub podejmuje decyzję o przeprowadzeniu interwencji i zawiadamia policję.
  10. W przypadku okoliczności wskazujących na skrzywdzenie małoletniego na terenie obiektu, należy niezwłocznie zawiadomić policję, opisując okoliczności zdarzenia. W zależności od dynamiki sytuacji i okoliczności, telefon wykonuje osoba, która jest bezpośrednim świadkiem zdarzenia (pracownik/przełożony). Jeśli zawiadamiającym jest pracownik, jednocześnie o zdarzeniu informuje swojego przełożonego.
  11. Uzasadnione podejrzenie krzywdzenia małoletniego występuje wtedy, gdy:
    • małoletni ujawnił pracownikowi obiektu fakt krzywdzenia,
    • pracownik zaobserwował krzywdzenie,
    • małoletni ma na sobie ślady krzywdzenia (np. zadrapania, zasinienia), a zapytane odpowiada niespójnie i/lub chaotycznie lub/i popada w zakłopotanie bądź występują inne okoliczności mogące wskazywać na krzywdzenie w pokoju osoby dorosłej.
  12. W sytuacji krzywdzenia małoletniego należy uniemożliwić osobie podejrzewanej oddalenie się z obiektu. W uzasadnionych przypadkach można dokonać obywatelskiego zatrzymania osoby podejrzewanej – do czasu przybycia policji należy trzymać tę osobę pod nadzorem pracownika w osobnym pomieszczeniu z dala od widoku innych gości.
  13. W każdym przypadku należy zadbać o bezpieczeństwo małoletniego, który do czasu przyjazdu policji powinno przebywać pod opieką pracownika.
  14. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że doszło do popełnienia przestępstwa powiązanego z kontaktem małoletniego z materiałem biologicznym sprawcy, należy w miarę możliwości nie dopuścić, aby małoletni mył się oraz jadł/pił do czasu przyjazdu policji.
  15. Po odbiorze małoletniego przez policję należy zabezpieczyć materiał z monitoringu oraz inne istotne dowody lub dokumenty dotyczące zdarzenia.
  16. Po interwencji należy sporządzić notatkę służbową lub opisać zdarzenie w innym dokumencie przeznaczonym do tego celu.

Standardy — wersja skrócona