Zapraszamy uczniów liceów i techników oraz uczniów klas 7-8 szkół podstawowych do wzięcia udziału w czternastej edycji wykładów popularno-naukowych o chemii, która rozpocznie się w październiku 2024 r. w Akademii Tarnowskiej. Spotkania adresowane są do całych klas pod opieką nauczyciela. Opiekun grupy uczniów proszony jest o wcześniejszą rezerwację miejsc w Uczelnianym Centrum Edukacji Ustawicznej (tel. 14 63 16 568) najpóźniej do wtorku poprzedzającego wybrany wykład.
Rezerwacja miejsc na wykłady XIV edycji: od 5 września 2024 roku.
Tarnowskie Piątki Chemiczne:
Piątek 4 października 2024 r., godz.10.00
Dla uczniów klas 7-8 szkół podstawowych
dr Małgorzata Martowicz, „Związki chemiczne w życiu codziennym”
Człowiek na co dzień spotyka się z rozmaitymi związkami chemicznymi, towarzyszą mu na każdym kroku, w domu, łazience, kuchni a nawet ogrodzie. Niektóre są dla nas niewidoczne albo niewyczuwalne, ale warto mieć świadomość, że są i jakie mogą mieć oddziaływanie na nasz organizm. Podczas wykładu zostaną przedstawione wybrane związki chemiczne z naszego otoczenia oraz omówione ich zastosowania, a także możliwe działania na organizm człowieka.
Piątek 8 listopada 2024 r., godz.10.00
Dla uczniów liceów i techników
dr inż. Piotr Niemiec, „Katalizator – klucz do szybszych reakcji chemicznych”
Czym są katalizatory i jak funkcjonują na poziomie molekularnym? Dlaczego są kluczowe dla wielu procesów przemysłowych? Podczas wykładu zostaną omówione różne typy katalizatorów, zarówno naturalne, jak i syntetyczne, kwasowo-zasadowe oraz redoksowe, które stosowane są w przemyśle. Uczestnicy będą mieli również okazję zapoznać się z najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie katalizy, w tym z katalizatorami nanocząsteczkowymi i ich potencjalnym wpływem na przyszłe technologie.
Piątek 13 grudnia 2024 r., godz.10.00
Dla uczniów liceów i techników
dr hab. Rafał Kurczab, „Alkaloidy – związki pochodzenia naturalnego do zadań specjalnych”
Alkaloidy to bardzo duża grupa zasadowych związków organicznych pochodzenia naturalnego o silnym i wielokierunkowym działaniu na układ nerwowy. W strukturze większości alkaloidów atom azotu znajduje się w układzie heterocyklicznym. Alkaloidy mają gorzki smak, co rośliny wykorzystują np. do samoobrony przed roślinożercami. Do tej pory poznano budowę ponad 6 tysięcy alkaloidów, z których ponad sto znalazło zastosowanie w medycynie. Na wykładzie zostaną zaprezentowane przykłady ciekawych alkaloidów oraz ich działania fizjologicznego (nikotyna, kofeina, morfina, kodeina, chinina), a czasem ciekawych historii, które skrywają (np. skopolamina).
Piątek 7 luty 2025 r., godz.10.00
Dla uczniów liceów i techników
mgr Iwona Karoń, „Chemia, która ubiera”
Połączenie różnych substancji pozwala na otrzymanie materiałów hybrydowych o wyjątkowych właściwościach. Przemysł włókienniczy jest jednym z najstarszych na świecie, a jednak wciąż musi sprostać nowym wyzwaniom. Potrzebujemy kurtek przeciwdeszczowych, strojów do uprawiania sportów ekstremalnych, ubrań, które sprawdzą się w przestrzeni kosmicznej czy takich, które wykazują zdolność zaabsorbowania uderzenia pocisku. Jaka jest rola chemików w produkcji włókien o żądanych właściwościach?
Piątek 14 marca 2025 r., godz.10.00
Dla uczniów klas 7-8 szkół podstawowych
dr Agata Lada, „Jak wczesnym rankiem wyczarować na głowie fryzurę”
Współczesne produkty do stylizacji włosów są odpowiedzią na trendy w świecie fryzur. Efektem licznych badań laboratoryjnych są kosmetyki do włosów, które trafiają do domu przeciętnego konsumenta. Raz chcemy, aby nasze włosy miały większą objętość, to znów by były proste, innym razem pofalowane, kręcone, matowe lub z połyskiem…Co skrywa w sobie wosk, pasta, pianka, proszek, żel, lakier, guma do włosów? Jakie związki chemiczne są odpowiedzialne za niezwykłe efekty jakie możemy uzyskać z włosami w salonie fryzjerskim i przed własnym lustrem?