Sesja naukowa o Stanisławie Wyspiańskim – podsumowanie
Dnia 3 grudnia br. odbyła się sesja naukowa o Stanisławie Wyspiańskim, organizowana przez Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Odział w Tarnowie, Urząd Miasta Tarnowa i Zakład Filologii Polskiej PWSZ w Tarnowie. Sesja stanowiła jeden z punktów obchodów roku Wyspiańskiego.
Niezwykle atrakcyjna tematyka wykładów spowodowała, że aula Centrum Nowoczesnych Technologii wypełniła się szczelnie do ostatniego miejsca. Zgromadzoną w auli kadrę naukową Uczelni, studentów, młodzież licealną oraz Panią Wiceprezydent Miasta Tarnowa Dorotę Skrzyniarz przywitała Mgr Marta Mikosińska jako przedstawiciel Towarzystwa Literackiego. Całej sesji przewodniczyła Dr hab. Zofia Cygal-Krupa, prof. PWSZ – Dyrektor Instytutu Humanistycznego. Powitała prelegentów – Prof. dr. hab. Franciszka Ziejkę – historyka literatury polskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, dwukrotnego Rektora tejże Uczelni, Mgr. Stanisława Dziedzica Dyrektora Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Miasta Krakowa oraz Mgr. Kazimierza Bańburskiego, historyka dziejów Tarnowa. Otwierając sesję, Dyrektor Zofia Cygal-Krupa scharakteryzowała sylwetkę Stanisława Wyspiańskiego. Był to: „artysta uprawiający wszystkie dziedziny sztuki – malarz i rysownik, pisarz, poeta i inscenizator teatralny, twórca nowoczesnej książki, profesor Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych”. Zacytowała m. in. słowa Prof. Jacka Popiela na temat Artysty: „łączył rzetelność artystyczną z oryginalną wyobraźnią i wizjonerstwem. Jego działalność miała niespotykaną siłę intensywności. Swoim życiem i dziełem definiował człowieka jako istotę twórczą, w pełni odpowiedzialną za swój indywidualny los … za budowanie więzi międzyludzkich. Podejmował dialog ze swoimi współczesnymi i tradycją narodową … stawiał pytania istotne kiedyś i dziś … Odegrał niezwykłą, wyjątkową rolę w kształtowaniu naszej świadomości narodowej i inspirował polskich twórców teatru, takich jak: Tadeusz Kantor, Jerzy Grotowski, Konrad Swinarski, Andrzej Wajda i innych”. Dr hab. Zofia Cygal-Krupa, przypomniała także, że cykl wykładów organizowanych w tarnowskiej PWSZ stanowi jeden z elementów obchodów Roku Wyspiańskiego, gdyż widząc znaczenie twórczości Artysty dla światowego i narodowego dziedzictwa kultury, Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w dniu 7 grudnia 2006 r. ogłosił rok 2007 Rokiem Stanisława Wyspiańskiego.
Zgodnie z planem, jako pierwszy, wykład pt. „Pomsty wszystko woła …”. O budzeniu narodu przez Stanisława Wyspiańskiego” wygłosił Prof. dr hab. Franciszek Ziejka. W swoim wystąpieniu Profesor Ziejka przedstawił obecność dzieła i osoby Wyspiańskiego w burzliwym procesie odzyskiwania przez Polskę niepodległości. Przypomniał próby doraźnego wykorzystywania Artysty i jego dzieł przez obozy i stronnictwa polityczne, a także wskazał trafność sądów Wyspiańskiego, który uważał, że odzyskanie niepodległości musi być poprzedzone „zmyciem niegodziwości przez morze krwi”. Zdaniem słuchających wykład był bardzo ciekawy ze względu na nakreślone szerokie tło historyczne i społeczne.
„Co porządny Żyd ma robić w literaturze”, czyli o dramacie Hirsza Singera
z Bronowic Małych” to temat wykładu, jaki wygłosił Mgr Stanisław Dziedzic. Uczestnicy sesji zapoznali się z tragiczną historią Hirsza Singera i jego rodziny. Singer wraz z córką zostali uwiecznieni przez Stanisława Wyspiańskiego w „Weselu”. Fakt ten stał się początkiem dramatu życiowego Hirsza Singera – od tej pory utracił on swoją tożsamość, funkcjonował bowiem w świadomości społecznej jako „Żyd z „Wesela”, i nie potrafił zaakceptować i zmienić takiego stanu rzeczy.
Jako ostatni wystąpił Mgr Kazimierz Bańburski, historyk dziejów Tarnowa z wykładem pt. „Pokłosie pobytu Stanisława Wyspiańskiego w Tarnowie”, w którym opowiedział o pobycie Wyspiańskiego, wtedy jeszcze studenta Akademii Sztuk Pięknych, w Tarnowie. Pobyt ten trwał ok. 2 tygodnie i był plenerem malarskim zorganizowanym przez Prof. Łuszczkiewicza. Wyspiański narysował wtedy ołówkiem i węglem 20 prac, przedstawiających malownicze uliczki tarnowskiej starówki lub detale architektoniczne zabudowy. Kazimierz Bańburski zaprezentował kopie tych prac, porównując je jednocześnie z dzisiejszym stanem przedstawionych miejsc i detali.
Sesję zamknęła Dyrektor Instytutu Humanistycznego Dr hab. Zofia Cygal-Krupa, prof. PWSZ, dziękując prelegentom za niezmiernie interesujące wykłady, a słuchaczom za liczne przybycie.