W Tarnowie powstaje pierwsza w historii miasta „mapa smogowa”. Zakrojone na niespotykaną w mieście skalę badania realizuje dr inż. Marek Chyc. Naukowiec Katedry Ochrony Środowiska Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie otrzymał na ten cel specjalny uczelniany grant.
Badania trwają już kilka miesięcy, ale zanim poznamy wyniki musimy uzbroić się w cierpliwość. – Czujniki pomiarowe cały czas gromadzą dane, tak będzie jeszcze kilka miesięcy. Potem potrzebuję jeszcze trochę czasu by zebrane wyniki zinterpretować – relacjonuje dr inż. Marek Chyc.
Według naukowca najważniejszymi źródłami zanieczyszczeń pyłowych w Tarnowie są: ogrzewnictwo, emisja napływowa (ze Śląska, czy Krakowa), emisja przemysłowa, transport i rolnictwo. Dlatego lokalne plany walki ze smogiem powinny opierać się na jak dokładniejszej diagnozie i być „szyte na miarę” aby panaceum na smog było skuteczne.
– Tarnów, jak wiele miast w Polsce choruje na smog, a z nim jego mieszkańcy. W Tarnowie zaobserwowałem analogię do zasady Pareto, czyli stosunkowo mała liczba mieszkańców odpowiada za ponadnormatywną jakość powietrza. W mojej ocenie kotły i piece powinny przechodzić przeglądy techniczne, od których, podobnie jak na stacji diagnostycznej pojazdów, zależałby ich dalszy los. Obecnie, również w Tarnowie, pojawiają się próby wprowadzenia restrykcyjnych rozwiązań, uważam że emocje są złym doradcą i jestem gotowy wesprzeć swoim doświadczeniem proces ratowania Tarnowa od smogu – deklaruje naukowiec.
PWSZ w Tarnowie wsparł badania dr. Chyca kwotą 15 tys. złotych. – Wsparcie finansowe badań nad smogiem w naszym mieście przeznaczyłem przede wszystkim na zakup profesjonalnego mobilnego pyłomierza pozwalającego na badania pyłów w szerszym zakresie niż stacje WIOŚ czy komercyjna sieć czujników Airly – wyjaśnia.
Katedra Ochrony Środowiska za kilka tygodni wzbogaci się o najnowszy pyłomierz umożliwiający bezobsługowe pomiary zapylenia powietrza z poborem pyłów do analizy. – Analizy te odpowiedzą na pytanie dotyczące udziału poszczególnych źródeł emitujących zanieczyszczenia i pozwolą na ich charakterystykę fizyczną i chemiczną – tłumaczy.
Dotychczas, temu podobne badania nie były prowadzone w naszym mieście. – Pierwsze wyniki badań zostaną zaprezentowane na konferencji z zakresu ochrony środowiska i energetyki w Gliwicach już w grudniu 2019 r. Kolejna prezentacja tym razem całości wyników odbędzie się w PWSZ na wiosnę 2020 r. po zakończeniu „sezonu grzewczego”. Prezentacja ta odbędzie się na forum publicznym, dlatego liczę na dużą frekwencję wszystkich, którym wspólne dobro czyli nasze powietrze nie jest obojętne – zapowiada dr Chyc.
– Wsparcie finansowe badań pracowników Uczelni to inicjatywa która w mojej ocenie pozwoli na nasz rozwój zawodowy, naukowy nie tylko naukowców, ale również naszych studentów, których staramy się angażować we własne projekty. Posiadanie odpowiedniej aparatury umożliwia również podjęcie współpracy międzynarodowej. W chwili obecnej pracuję również nad tematem samooczyszczania się powietrza przy współpracy z naukowcami z Uniwersytetu w Kolombo (Sri Lanka) i profesorem z Uniwersytetu w San Salvadorze (Salwador) – dodaje naukowiec.
– Badania doktora Chyca znalazły się w gronie 27 projektów finansowanych ze środków własnych uczelni. Jestem pewny, że już niebawem będziemy mogli informować o równie ciekawych przedsięwzięciach naszych naukowców – wyjaśnia dr hab. Rafał Kurczab, prof. PWSZ, szef Działu Badań Naukowych PWSZ.
– Wymyśliliśmy i wdrożyliśmy system uczelnianych grantów właśnie po to, by wspierać młodych naukowców. Ich zainteresowania badawcze są niezwykle ciekawe i bez pomocy Uczelni mogłyby nie zostać zrealizowane. Inwestowanie w rozwój badań i naszej kadry naukowej traktujemy jako priorytet także dlatego, że to przekłada się na dydaktykę i podnosi jakość pracy ze studentami – dodaje Rektor PWSZ, prof. dr hab. inż. Jadwiga Laska.
Temat walki ze smogiem – z wiadomych, pogodowych względów – zdominuje doniesienia prasowe w najbliższych miesiącach. Warto aby decydenci i osoby odpowiedzialne za podejmowanie ważnych dla naszego zdrowia decyzji brały pod uwagę naukowe argumenty, a nie powielały klisze i rozwiązania, które – z różnym skutkiem – sprawdziły się, lub nie, w innych miejscach Polski, czy świata. Badania dr. inż. Marka Chyca takiej wiedzy z pewnością dostarczą.
Dr inż. Marek Chyc – doktor nauk technicznych (summa cum laude), chemik, wynalazca, specjalista w zakresie ochrony atmosfery. Absolwent: Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i PWSZ w Tarnowie.
W 2016 roku odbył staż w Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (Haga, Holandia). Biegły sądowy z zakresu chemii, inżynierii i ochrony środowiska. Autor kilkunastu publikacji naukowych z zakresu inżynierii środowiska. Wyróżniony m. in. Medalem dla wyróżniających się absolwentów PWSZ, Tarnowską Innowacją 2017, Złotą Różą Tygodnika Temi.
Uczestnik licznych debat antysmogowych i konferencji tematycznych. Pracownik Grupy Azoty S.A., Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie i Zespołu Szkół Technicznych w Tarnowie. Pasjonat szachów i podróży.